Wat is chemotherapie?

hersentumor chemo pillenChemotherapie, ook vaak chemo genoemd, is een gerichte (targeted) therapie, ook wel systemische therapie genoemd. Chemotherapie is de behandeling van kanker met medicijnen, de zogenaamde cytostatica. Deze cytostatica roepen de ongeremde vermeerdering van cellen een halt toe. Het zijn dus medicijnen gericht op het doden van de snel delende (kanker)cellen. Dit is voor sommige vormen van kanker heel effectief. Nadeel is dat de chemotherapie vaak niet alleen de tumorcellen aanpakt: ook snel delende cellen in de rest van het lichaam worden beschadigd, waardoor bijwerkingen ontstaan.

De laatste jaren wordt steeds meer bekend over de moleculaire opbouw van hersentumoren en van vormen van kanker in de rest van het lichaam. Dit heeft kennis over het erfelijk materiaal (DNA) van tumorcellen en de stoffen in en rond de tumorcellen opgeleverd. Met deze kennis worden steeds meer nieuwe medicijnen ontwikkeld die specifiek gericht zijn tegen bepaalde eigenschappen van de tumor. Deze medicijnen worden daarom wel ‘gerichte’ (Engels: ‘targeted’) therapieën genoemd.

Bij bepaalde vormen van kanker, zoals longkanker, leukemie en melanoom zijn al belangrijke resultaten geboekt met gerichte therapieën. Bij sommige tumoren, zoals melanomen en niet-kleincellige longkanker, kunnen deze medicijnen ook werkzaam zijn tegen hersenmetastasen. De medicijnen werken tegen een bepaalde moleculaire afwijking van een tumor; ze werken daarom alleen als de patiënt een tumor heeft die ook deze moleculaire afwijkingen heeft. Gerichte therapie is dus vooral ook maatwerk.

Voor de hersentumor gliomen en andere primaire hersentumoren wordt tegenwoordig veel onderzoek gedaan naar gerichte therapieën, zoals behandelingen die de vorming van bloedvaten in een tumor remmen (angiogenese-remmers). Deze medicijnen hebben in Nederland echter nog geen vaste standaard-plaats in de behandeling.

Doel

Doel van de chemotherapie is om de kwaadaardige cellen zoveel mogelijk te vernietigen, terwijl gezonde cellen zo min mogelijk last ondervinden van de chemotherapie. Kankercellen verschillen in gevoeligheid voor bepaalde cytostatica en daarom wordt vaak gebruik gemaakt van een combinatie van meerdere verschillende soorten cytostatica.

Lichamelijke conditie

Voor een behandeling met cytostatica moet het lichaam in een goede algemeene conditie zijn. Dit geldt vooral voor het bloed en dan met name het beenmerg. In het beenmerg worden namelijk de verschillende soorten bloedcellen gemaakt:

  • Witte bloedlichaampjes, deze spelen een rol bij het voorkomen van infecties
  • Rode bloedlichaampjes, deze cellen zorgen voor het transport van zuurstof naar de lichaamscellen; als u hiervan niet genoeg heeft krijgt u last van bloedarmoede
  • Bloedplaatjes, deze cellen spelen een rol bij de bloedstolling

Door het geven van cytostatica worden alle sneldelende cellen beschadigd, dus ook de cellen van het beenmerg. Daarom zal tijdens chemotherapie het bloed regelmatig gecontroleerd worden.

Als het bloed nog niet voldoende hersteld is na een chemotherapiekuur (soms ook als er andere klachten optreden) kan de arts besluiten een volgende kuur uit te stellen. Meestal hoeft de patiënt voor een chemokuur niet te worden opgenomen, maar dit hangt af van de soort chemotherapie die wordt gegeven.

Kuur

Een kuur is de periode gedurende welke medicijnen worden toegediend. Het aantal kuren dat wordt gegeven hangt samen met de manier waarop de medicijnen worden verdragen en van de manier waarop het ziekteproces reageert op de behandeling. Wordt de chemotherapie goed verdragen en reageert het ziekteproces gunstig op het toediienen van de cytostatica (dit kan betekenen dat het ziekteproces in omvang afneemt of stabiel blijft), dan zal de behandeling worden voortgezet.

Tussen de verschillende kuren is er een periode dat de patiënt lichamelijk en geestelijk weer wat op krachten kan komen.

Klik hieronder voor meer informatie over:

Voor meer informatie over chemotherapie bij een kind en de verschillende soorten verwijzen we naar ons artikel Chemotherapie bij kinderen.

Voor meer informatie over de gebruikte medicatie bij chemotherapie zie ons artikel Medicatie bij chemotherapie

De hersentumor informatie website

  Zwart op wit 
de beste hersentumor informatie!  

Deze website is mede mogelijk gemaakt dankzij de steun van

Stichting STOPhersentumoren.nl