Ontkenning of beperkt ziekte-inzicht bij een herentumor

Ontkenning of beperkt ziekte-inzicht

Na een ernstig voorval, zoals een hersentumor diagnose zeker wel genoemd mag worden, hebben we tijd nodig om ons langzaam bewust te worden van wat ons is  overkomen. Het moet even bezinken veelal ook omdat een hersentumor diagnose vaak totaal onverwachts komt op een moment dat er nog niet zoveel duidelijke uiterlijke kenmerken van de ziekte te zien zijn. Daarnaast is zeker de confrontatie met beperkingen en de acceptatie hiervan iets wat tijd nodig heeft. Door een door de tumor veroorzaakte hersenbeschadiging kan het zijn dat het inzicht in de eigen beperkingen er zelfs nooit meer komt. Het is zowel mogelijk dat de patiënt te optimistisch of pessimistisch is en zijn eigen mogelijkheden over- of onderschat.

Een patiënt met een hersentumor denkt dan bijvoorbeeld dat het allemaal wel goed komt en dat hij of zij binnenkort weer ongestoord aan het werk kan en de normale bezigheden weer kan opnemen. Als dit dan toch niet gebeurt, kan zo'n patiënt gefrustreerd raken en krijgt de omgeving soms de schuld. Niet willen meewerken en koppig  zijn is een mogelijke reactie om niet te moeten toegeven dat een (simpele) taak niet meer lukt. Zo wordt de persoon zo weinig mogelijk met zijn beperkingen geconfronteerd.

Tips voor patiënten

• Vraag over zaken naar het oordeel van mensen die je vertrouwt.
• Als mensen uit de omgeving aangeven dat er beperkingen en veranderingen in je gedrag zijn (die je zelf niet opmerkt) ziet dan niet in de verdediging maar zie het als een welkome feedback en vertrouw op hun oordeel en bespreek het eventueel verder met een derden.

Tips voor naasten

• Laat de persoon tot op zekere hoogte vasthouden aan zijn optimisme. Het kan de motivatie voor bijvoorbeeld de revalidatie ten goede komen.
• Schep geen onrealistische verwachtingen. Zeg dus niet dat iets wel zal lukken als dit erg onwaarschijnlijk is.
• Doelen die de persoon voor zichzelf stelt, kunt u eventueel opsplitsen in kleinere, makkelijker te bereiken deel-doelen. Een stappenplan kan ervoor zorgen dat er sprake blijft van vooruitgang en het einddoel niet onbereikbaar blijft. Zo kunt u frustratie en teleurstelling enigszins beperken.
• Als de persoon blijft aandringen om iets te doen, ook al denkt/zegt u dat het niet zal lukken, laat hem het dan eens uitproberen. Zo laat u hem vrij om fouten te maken en tot het besef te komen dat een bepaalde activiteit (nog) niet lukt. Laat de persoon bijvoorbeeld proberen om te stappen, eventueel met behulp van een stok of een rollator. Doe dit enkel als het niet gevaarlijk is voor hem of iemand anders. Laat de persoon bijvoorbeeld niet proberen auto te rijden.